Ölçeklenebilir L1 Blok Zinciri Aptos Nedir?
Aptos, şu anda hizmet veren diğer L1 blok zincirlerine kıyasla daha güvenli, hızlı ve ölçeklenebilir işlemler sağlamayı amaçlayan yeni bir Katman 1 blok zinciridir. Eski Meta (Facebook) mühendisleri tarafından geliştirilen blok zinciri, mainnet lansmanını Ekim 2022’de yapmıştır.
Aptos’un hızlı benimsenmesi, başlıca rakipleri Ethereum, Avalanche, BNB Smart Chain gibi blok zinciri platformlarının problemlerine odaklanmasından kaynaklanmaktadır.
Aptos, node’ların 15 dakikadan kısa sürede kurulmasına izin veren Google Cloud ile ortaklık kurmuştur. Büyümeyi hızladırmayı amaçlayan Aptos, test ağını Mart 2022’de başlatmış ve bu süre içinde 18.000 aktif düğüm ile zirveye ulaşmıştır. Aptos ağını güçlendirmeye, güvenlik açıklarını ve hataları belirlemeye yardımcı olan test ağı başarıyla tamamlanmış ve ana ağın başlatılmasına önayak olmuştur.
Aptos bu süreç içinde Discord’da aktif ve büyük bir topluluk oluşturmuştur.
Aptos Ağının Hızı
Aptos, işletmeler ve bireyler için global çapta kullanılması için geleceğe yönelik bir blok zinciri olarak geliştirilmiştir. Bunun olması için gereken ilk şey de yüksek hızdır.
TFF’si 1 saniyeden kısa olan ve maksimum optimizasyonda 160.000 TPS’ye ulaşabilen ağ, rakiplerinin hepsinden daha iyi performans göstermektedir.
Aptos bu hıza nasıl ulaşabildi?
Aptos, konsensüs mekanizması ile yürütme hatlarını birbirinden ayırmıştır. İşlemleri yürütme hattı ile fikir birliği hattının ayrılması, eşzamanlı hız için iyi bir optimizasyon sağladı. HotStuff BFT motorunu da geliştiren Aptos, diğer konsensüs mekanizmalarının işlemleri güvenli bir şekilde doğrulamak için ihityaç duyduğu oylama turlarından daha hızlı bir doğrulama süreci elde etti. Veri yapıları ve depolama sistemleri de hem maliyetleri düşürmek hem de hızı artırmak için optimize edildi.
Modüler tasarım ayrıca doğrulayıcıları tek bir makinenin ötesinde ölçeklendirmek için yapılandırılmış bir yol sağlayarak ek hesaplama, ağ ve depolama kaynaklarına erişim sağlar.
Güvenlik
Aptos, hızı ve ölçeklenebilirliği odak noktasına alırken güvenliği de arka plana atmamıştır. Facebook’un asla piyasaya sürülmeyen stablecoin projesi Diem’de tasarlanan HotStuff protokolünden türetilen DiemBFT v4 olarak bilinen konsensüs mekanizmasını kullanan Aptos, ağın bağımsız ve sorunsuz çalışmasını sağlarken bir yandan da yüksek hızı korumaktadır.
Bir saniyeden kısa sürede doğrulanan işlemlerle piyasadaki en hızlı blok zincirine sahip Aptos, kullanıcıların hesaplarının suistimal edilmesini önleyen birçok özellik geliştirmiştir. Özel anahtarları kurtarmak için güvenli ve yeni önlemler geliştiren blok zinciri, sahtekarlığın önüne geçmek için de sistemler oluşturmuştur.
Geliştirici Ekip
Mo Shaikh (CEO) ve Avery Ching (CTO) tarafından kurulan Aptos, aslında Facebook’un Novi cüzdan ve Diem blok zinciri projelerinden evrilmiştir. Ching, Novi’nin kripto platfomu ekibinin baş yazılım mühendisiyken Shaikh ise Novi’de stratejik ortaklıklara liderlik etmekteydi. Her ikisi de küresel blok zinciri benimsenmesinin önünde güvenilirlik sorunları olduğunu düşünen bu iki geliştirici, Diem blok zincirinin tasarımcılarını, araştırmacılarını ve geliştiricilerini Aptos için yeniden bir araya getirmiştir.
Aptos, FTX Ventures, Haun Ventures, Multicoin Capital, A16Z Crypto, ParaFi, PayPal Ventures ve Coinbase Ventures de dahil olmak üzere Silikon Vadisi’ndeki büyük aktörlerden 200 milyon dollar fon topladı. Bu miktar, girişimin değerini 1 milyar dolların üzerine çıkararak Aptos’u “tek boynuzlu at” kategorisine sokuyor.
Aptos Nasıl Çalışır?
Aptos blok zinciri, uzman bir araştırmacı ve geliştirici ekibi tarafından tasarlanan Move dili ile çalışır. Yüksek verim elde etmek için Aptos blok zinciri, işlem işlemenin kritik aşamaları için ardışık ve modüler bir yaklaşımdan yararlanır. Aptos, Block-STM adı verilen verimli bir akıllı sözleşme mekanizması üzerinde çalışıyor. Mekanizma, Yazılım İşlemsel Belleği ve platformu hızlandıran iyimser eşzamanlılık kontrolü ilkelerini takip ediyor.
Blok-STM
Block-STM, Yazılım İşlemsel Belleği ve iyimser eşzamanlılık kontrolü ilkeleri etrafında oluşturulmuş akıllı sözleşmeler için yeni bir paralel yürütme motorudur. Bu, Aptos’un temeli olan yeni bir yaklaşım sayesinde daha hızlı işlem işleme anlamına gelir. Okunacak ve yazılacak veriler hakkında önceden bilgi sahibi olmayı gerektirerek işlem atomikliğini bozan mevcut paralel yürütme motorlarından farklı olarak Block-STM, geliştiricilerin sınırsız kodlama, birleştirilebilirliği koruma ve gerçek dünya kullanım durumları için daha yüksek verim ve daha düşük gecikme elde etmelerini sağlar.
Move Programlama Dili
Diem’den Aptos’a taşınan teknik özelliklerden en önemlisi Move programlama dilidir. Facebook’ta Diem’e ölçeklenebilirlik ve güvenliği aynı anda sağlamak üzere tasarlanan programlama dili, geliştirilerek Aptos’a getirilmiştir. Move’da kaynaklar kod mimarisinde yüksek statüye sahiptir.
Akıllı sözleşmeleri, tokenları, NFT’leri ve daha fazla veriyi kaynak olarak depolayan Move, bunları istenmeden silinemeyen ve kopyalanamayan bir şekle büründürür. Rakip akıllı sözleşme platformlarına göre daha gelişmiş güvenlik sağlayan Move, doğrulayıcı düğüm yönetimi, işlem ücretleri, hesaplar, standart yazılım kitaplığı ve yapılandırma gibi temel öğelerde kullanılır.
Kısacası Aptos’un teknolojik inovasyonunun merkezinde, ağ uygulamaları için tartışmasız dünyanın en hızlı programlama dili olan Rust’a dayanan Move var.
Ölçeklenebilirlik
Aptos’un teknik incelemesine baktığımızda blok zincirinin kendisini en ölçeklenebilir ve güvenli Katman 1 blok zinciri olarak tanıttığını görebiliriz. Aynı anda güvenliği, merkeziyetsizliği ve ölçeklenebilirliği sağlamaktaki problem, blok zinciri trilemma olarak adlandırılmaktadır. Bir blok zincirinin artan iş yükü altında iyi performans göstermeyi sürdürme becerisini ifade eden ölçeklenebilirlik, blok zincirlerinin küresel olarak benimsenmesinin önündeki problemlerden biridir.
NFT’lerin popülaritesi arttıkça, DeFi’nin geleneksel bankacılığın yerini alma ihtimali arttıkça, DAO’lar daha fazla büyük organizasyonun yönetilmesi için kullanıldıkça blok zincirlerinin ölçeklenebilirlik gereksinimi de artıyor. Aptos, aksama sürelerini ve hard fork gereksinimlerini önlemek için doğrulayıcıları zincir üzerinde yönetir. Yükseltmeleri oylamayı ve yürütmeyi kolaylaştıran bu süreç, Aptos’un kesintisizce yükseltme yapmasını sağlamıştır.
Durum senkronizasyonu kullanan Aptos, hızı büyük ölçüde artırmayı başarmıştır. Rakip blok zincirlerinde doğrulayıcılar işlemleri yürütmek için zincire blok eklerken durum senkronizasyon protokolü ekosistemdeki herkesin senkronize olmasını sağlamak için doğrulayıcı olmayanların da bu verileri dağıtmasına izin vermektedir. Ağdaki düğümler bir akümülatör kullanarak senkronize edilir. Akümülatör, işlem defterinin tamamını indirip incelemek yerine en son işlemi gözden geçirmek için düğüm tarafından kullanılır.
Aptos Neden Diğer L1 Blok Zincirlerinden Farklı?
Aptos blok zinciri, günümüz işletmelerinin ihtiyaçlarına uygun basit bir altyapı kullanır. Geliştirici dostu ve kullanımı kolay bir teknoloji yığını olmasına rağmen bu blok zinciri, DLT’lerin temel ilkelerini sağlam tutmak için yeni bir yaklaşım sunar. Kullanıcı deneyimine, yükseltilebilirliğe ve en son teknolojiye odaklanmanın benzersiz kombinasyonu, Aptos’u geliştiricilerin nesiller boyu uygulamalar geliştirmeleri için bir ev haline getiriyor. Aptos’ta geliştirilen yüzlerce proje var ve yüz binlerce topluluk üyesinden oluşan sağlam bir ekosistem oluşmuş durumda.
Son Düşünceler
Aptos’un vizyonu, ağı bir milyar kullanıcıya ölçeklendirmektir. Aptos bunu yapabilir ve diğer PoS zincirlerini rahatsız eden büyük güvenlik endişelerinin üstesinden gelebilirse, lider bir Katman 1 blok zinciri olma şansına sahip olur. Aptos’un kodu açık kaynaklıdır ve düzinelerce proje test ağında inşa edildi ve yeniliklerini ekosisteme getirmeye hazırlanıyor. Bir milyar kullanıcıya ölçeklenecek şekilde tasarlanmış bir sistemle Aptos, DDoS saldırıları, ağ kesintisi ve cüzdan saldırıları gibi ortak sorunlara karşı koruma sağlarken, yeni nesil dApp’leri, DAO’ları ve NFT’leri blok zincirine başarılı bir şekilde çekebilir.
Feragat: Sunulan bilgiler piyasa koşullarına tabidir ve yazarın kendi görüşünü içermektedir. Kripto para birimlerine yatırım yapmadan ve yukarıdaki bilgileri takip etmeden önce lütfen “kendi” piyasa araştırmanızı yapın. Ne yazar ne de yayın (btcmagazin.com) mali kayıplarınız için herhangi bir sorumluluk kabul etmez.
Bizi twitter, telegram, instagram ve linkedin kanallarımızdan takip edebilirsiniz.
