Kripto Para Yatırımı Yapmadan Önce Kendinize Sormanız Gereken Sorular
Kripto para yatırımı mantıklı mı? Kripto para yatırımı kazandırabilir mi? Kripto para yatırımının riskleri neler? Kripto para yatırımı yaparken nelere dikkat edilmeli? Gelin hep birlikte risklere ve dikkat edilmesi gerekenlere bir göz atalım.
Bir yatırım aracı olarak düşünüldüğünde kripto paralar, diğer tüm yatırım araçları gibi belli başlı riskler barındırmaktadır. Kripto para ticareti profesyonel olarak çok uzun süredir yapılmadığı için, belki de kripto paraların doğaları gereği volatiliteleri çok yüksektir. Blok zinciri ve kripto para endüstrisinin sunduğu çözüm ve faydalardan her saniye yararlanmak mümkün olsa da kripto para yatırımından kâr elde etmek özellikle tecrübesiz kişiler için zordur.
Acemi kripto para yatırımcıları, çok şanslı olmadıkları veya çok iyi bir zamana denk gelmedikleri sürece yatırımlarından yüksek kâr elde etme veya kârlarını doğru zamanda realize etme fırsatlarına uzaktırlar. Birçok kurumsal ve bireysel yatırımcının portföyünde artık her zamankinden daha fazla yer almaya başlayan kripto paralar, öngörülemez, döngüsel ve değişken varlıklardır.
Eğer aklınızda kripto para piyasasına yatırım yapmak varsa, diğer herhangi bir yatırımda olduğu gibi geniş çapta araştırma yapmalısınız. Bu içerikte, kripto para satın almadan önce sormanız ve cevaplamanız gereken soruları keşfedeceğiz.
Temel Sorular
BTC Magazin, kripto endüstrisinde derin bilgiye sahip olmayan kişiler için erişilebilir şekilde yazılmış yüzlerce değerli makaleye sahiptir. Web3 evreni, blok zinciri teknolojisi, kripto paralar ve daha fazlası hakkında birçok kılavuza eriştikten sonra, bir projeye yatırım yapmadan önce nelere dikkat etmeniz gerektiğini daha iyi anlayabilirsiniz.
Kripto Para Yatırımı Yapmak İyi Bir Fikir mi?
Kripto para yatırımı yapmak isteyen kişiler için ilk ve en önemli uyarı, kriptoların öngörülemez ve volatil olduklarını bilmeleri gerektiğidir. Bu alanda yatırım ve ticaret yapmak isteyenler genellikle risk alarak yüksek kâr elde etmeyi amaçlar. Kripto paraların sizin için doğru bir yatırım biçimi olup olmadığına karar vermek için risk iştahınızı ölçmeniz gerekmektedir.
Sektörün istikrarlı büyüyüşü, kripto paraların ve blok zinciri dApp’lerinin kullanım alanları, faydaları, kurumsal yönelimler ve artmaya devam eden piyasa değerleri göz önünde bulundurulduğunda, kripto para yatırımı yapmak iyi bir fikirdir.
Bir Kripto Paranın Projesini & Faydalarını Nasıl Öğrenebilirim?
Kripto para yatırımı yapmaya karar verdikten sonra binlerce seçenek içinden hangisini neden seçeceğimizi de bilmeliyiz. Hangi kripto para ne işe yarar, neden geliştirilmiştir, neyi çözer, ne fayda sağlar gibi sorulara yanıt bulmak için yapmanız gereken şey, kripto para whitepaper’larını, yani teknik incelemelerini okumaktır. Burada kastettiğimiz teknik analiz yapmak değil, projelerin kendi hazırladıkları dökümanları okumaktır.
Whitepaper’lar hakkında daha fazla bilgi edinmek için Kripto Whitepaper Nedir? Bitcoin Whitepaper Nedir? Teknik İncelemede Neler Yer Alır? makalesini ziyaret edebilirsiniz.
Kripto paraların özellikleri, ağızdan ağıza yayılanlardan çok daha önemlidir. Her kripto para projesinin basitçe erişilebilen bir whitepaper’ı vardır. Hatta bir projenin whitepaper’ını bulamıyorsanız, projeyi direkt olarak kırmızı bayrak olarak kabul edebilir ve ondan uzaklaşabilirsiniz.
Teknik inceleme, projenin geliştirilmesiyle alakalı bir yol haritası, zaman çerçevesi, geliştiricilerin proje ile ilgili amaçları, genel bakış ve birçok ayrıntı barındırır. Aslında geliştirici ekibi white paper ile projede amaçladıkları şeyleri ortaya koyma şansı elde ederler. Yanıltıcı ve eksik bir whitepaper, projenin kendisinin temel sorunlara sahip olduğunu gösterir.
Kripto Sektörünü Ne Kadar Biliyorum?
Ne kadar süredir yatırım yapıyor olursanız olun, eğer kripto paralarda yeniyseniz bu dünyanın nasıl çalıştığıyla alakalı biraz fikir edinmeniz gerekiyor. Binlerce farklı kripto para varken neden bazılarının öne çıktığı konusunda bilgi sahibi olmalısınız. Hem teknolojiyi anlamalı, hem de yatırım amaçlı olarak fiyat döngülerini anlamalısınız.
Eğer bir yazılımcı değilseniz, blok zinciri teknolojisinin çalışma mantığını kavramanız biraz uzun sürebilir. Yine de konsensüs mekanizmaları ve çeşitli algoritmalar ile sağlanan güvenliği ve merkeziyetsizliği BTC Magazin’de bulunan birçok kaynak makaleden faydalanarak anlayabilirsiniz.
Yatırım yapmak için belirlediğiniz kripto paraların blok zinciri teknolojisinden nasıl faydalandığını ve diğer projelerden kendilerini nasıl ayırdıklarını inceleyebilirsiniz. Potansiyel bir yatırım fırsatının değerli olup olmadığını belirlemek için kripto paraları birbirleriyle karşılaştırabilirsiniz.
Portföyümün Yüzde Kaçı Kriptoda Olmalı?
Yeni yatırımcıların yaptıkları en büyük hata, bir veya birden fazla kriptoya tüm paralarını yatırmaktır. Oysa bu sorunun doğru cevabı, “kaybetmeyi göze alabileceğiniz kadarı” olmalı. Profesyonel yatırımcılar, kripto paralar, hisse senetleri, döviz, emtialar, endeksler ve fonlar da dahil olmak üzere birçok farklı yatırım aracı ile sepet yapmayı tercih ederler. Kimileri kripto paralara yoğunluk verirken kimileri ise geleneksel hisse senetlerini tercih eder.
Eğer bu sektörde yeniyseniz ve tecrübe edinmek istiyorsanız, kaybettiğinizde uykularınızı kaçırabilecek bir miktar ile kesinlikle yatırım yapmayın. Düşük yatırımlar da sektörü tecrübe etmenize yeterli olacaktır.
Kripto Yatırımı İçin Nereden Yardım Alabilirim?
Bu soruya önce nereden yardım almamanız gerektiğini açıklayarak cevap vermeliyiz. Çünkü kripto para dünyası içinde özellikle sosyal medyada çok spekülatif söylemler hakimdir. Birçok kişinin tam anlamıyla keşfetmesi zor olduğu için onlarca farklı dolandırıcılık yöntemi de mevcuttur. Bu yüzden, sizi sosyal medyada belirli kripto paralara yönlendirmeye çalışarak yüksek kâr vaadi sunanlardan, özellikle de roket ve ateş emojisi kullanan kullanıcılardan kaçının.
Kripto para yatırımı konusunda yardım almak için Türkçe ve İngilizce onlarca iyi kaynak var. BTC Magazin, hem sektörün gelişimi, hem de yatırım araçları hakkında kapsamlı makale ve içerikler sunmaktadır. Kripto paralar, DeFi, NFT, metaverse ve daha birçok kategoride güncel ve gerçek bilgileri edinmek için BTC Magazin’i tercih edebilirsiniz.
Eğer yatırımlarınızda daha profesyonel olmak, vadeli işlem araçlarını kullanmayı öğrenmek ve kâr kaynaklarını çeşitlendirmek istiyorsanız, Binance, OKX, Huobi, Bybit gibi merkezi kripto para borsalarının resmi rehber ve bloglarına göz atabilirsiniz. Buralarda hem güvenlikle alakalı, hem de ticaret türleriyle alakalı birçok bilgiye ulaşabilirsiniz.
Parola Saklamakta ve Hatırlamakta İyi miyim?
Kripto para yatırımı yapacaklar yalnızca bir borsada oluşturacakları kullanıcı hesabının e-posta adresini ve şifresini hatırlamanın yeterli olabileceğini düşünebilirler. Oysa olay bundan çok daha fazlasıdır. Ne kadar birçok borsa oldukça güvenilir görünse, rezerv kanıtı ile tuttukları fonları kanıtlasa ve hacklenmeye karşı önlemler alıyor olsa da FTX bize gösterdi ki en güvenilir borsalar bile bir gün iflas edebilir. Bu yüzden ortaya şöyle bir söz bile atılmıştır: “Anahtarı sizde değilse Bitcoin sizin değildir”.
Eğer uzun vadede kripto tutmayı planlıyorsanız bu kriptoyu mutlaka kendinize ait bir (mümkünse soğuk) kripto para cüzdanında tutmalısınız. Kripto paranızı blok zincirindeki protokolde stake etmek de bir tercih olabilir, ancak özel anahtarlar, yani private key’ler sizde olmalıdır. Sahipleri cüzdanlarının şifrelerini kaybettikleri için 4 milyon taneye yakın BTC’nin sonsuza kadar erişilemeyecek cüzdanlarda olduğu düşünülüyor.
Blok zincirlerinin merkeziyetsiz ve güvenlikli dünyası gereği size özel anahtarlarınızı tekrar gönderecek veya sıfırlayacak herhangi bir aracı yoktur. Buna karşın, 12 kelimeden oluşan özel anahtarlarınızı hatırladığınız sürece dünyanın istediğiniz yerinde istediğiniz an cüzdana erişebilir ve kriptolarınızı kullanabilirsiniz.
İşlem Ücretlerinin Farkında mıyım?
Kripto paralar tasarımı gereği herhangi bir hükümet veya finans kurumuyla ilişkili olmadığından, dünyanın dört bir yanındaki borsalardan kripto para satın alabilirsiniz. Bu esneklik harika çünkü kendinizi Türkiye içindeki seçeneklerle sınırlandırmanıza gerek kalmadan istediğiniz herhangi bir borsa ile çalışmanıza izin veriyor.
Ancak ne yazık ki, Türkiye dışında bulunan kripto para borsalarını kullanmayı tercih ettiğinizde, satın alma işleminizde neredeyse kesin olarak bir işlem ücreti ödersiniz. TR Binance’ten Binance hesabına ücretsiz şekilde para aktarılmaktadır, ancak Binance dışında herhangi bir borsa için bu seçenek yoktur. Çoğu kredi kartı şirketindeki %2-3’lük standart yabancı işlem ücreti kulağa çok fazla gelmeyebilir, ancak $1000’lık Bitcoin satın alırsanız $30’lık ücret ödersiniz. Bunu aşmak için düşük ücretli ağlar kullanılarak kripto transferi yapılabilse de, Ethereum ağı gibi ağlar kullanılmak zorunda kalındığında mutlaka işlem ücreti ödenmektedir. Bu yüzden, bu satın alma işlemini yapmadan önce ödeyeceğiniz işlem ücretlerini bilin.
Hangi Güvenlik Önlemlerini Almam Gerekiyor?
Kripto para borsaları genellikle bilgisayar korsanlarının hedefidir, bu nedenle güçlü güvenlik önlemlerinin alınması önemlidir. Bazı yaygın güvenlik önlemleri arasında iki faktörlü kimlik doğrulama, multisig cüzdanları ve soğuk depolama yer alır.
- İki faktörlü kimlik doğrulama, kullanıcıların cep telefonlarına gönderilen bir kod gibi ikinci bir faktörle kimliklerini doğrulamalarını isteyerek ekstra bir güvenlik katmanı ekler.
- Multisig cüzdanları, bir işlemi yetkilendirmek için birden fazla imza gerektirir ve bu da başka bir güvenlik düzeyi ekler.
- Soğuk depolama, kripto paralarınızı USB sürücü veya kağıt cüzdan gibi fiziksel olarak güvenli bir yerde çevrimdışı tutmayı ifade eder.
Bu önlemleri alarak kripto paralarınızı olası saldırılardan korumaya yardımcı olabilirsiniz.
Kripto Para Dolandırıcılıklarından Nasıl Kaçınılır?
Dolandırıcılar her zaman kripto para kullanarak paranızı çalmanın yeni yollarını buluyor. Bir kripto dolandırıcılığından uzak durmak için bilmeniz gereken bazı şeyler burada.
Yalnızca dolandırıcılar büyük kâr veya büyük getirileri garanti eder. Kripto piyasalarında hızlı ve kolay bir şekilde para kazanabileceğinizi vaat eden insanlara güvenmeyin.
Yalnızca dolandırıcılar kripto para ile ödeme talep eder. Hiçbir yasal işletme, bir şey satın almak veya paranızı korumak için önceden kripto para göndermenizi talep etmeyecektir.
Dolandırıcılar, bazı denenmiş ve işe yarayan dolandırıcılık taktikleri kullanıyor. Yatırım dolandırıcılığı, dolandırıcıların sizi kripto para satın almanız ve dolandırıcılara göndermeniz için kandırmasının en iyi yollarından biridir. Ancak dolandırıcılar, diğer taktiklerin yanı sıra işletmeleri ve devlet kurumlarını taklit ediyor.
Yatırım dolandırıcılıkları genellikle “sıfır risk” ile çok para kazanabileceğinizi vaat eder ve genellikle sosyal medyada veya çevrimiçi flört uygulamalarında veya kendi sitelerinde çalışırlar. Bu dolandırıcılıklar, elbette beklenmedik bir SMS, e-posta veya aramayla da başlayabilir.
Sözde bir “yatırım yöneticisi” sizinle birdenbire iletişime geçer. Paranızı artırmayı vaat eder, ancak yalnızca kripto para satın alıp çevrimiçi hesaplarına aktarırsanız. Sizi yönlendirdikleri yatırım sitesi gerçek gibi görünür ama sahtedir. Vaatleri de öyle. “Yatırım hesabınıza” giriş yaparsanız, paranızı hiçbir zaman çekemezsiniz. Hatta yalnızca yüksek ücretler öderseniz paranızı çekebileceğiniz söylenir, buna kanarsanız daha da fazla para kaybedersiniz.
Dolandırıcılar, para kazanacağınızı veya garantili getirilerle büyük ödemeler alacağınızı garanti eder. Gerçekte kimse size bu garantileri veremez. Kripto para yatırımlarında “düşük risk” diye bir şey yoktur. Yani bir şirket veya kişi size kâr elde edeceğinizi vaat ediyorsa, bu bir aldatmacadır. Bir ünlünün onayı veya mutlu yatırımcıların referansları olsa bile. Yatırım ne olursa olsun, nasıl çalıştığını öğrenin ve paranızın nereye gittiği hakkında sorular sorun. Dürüst yatırım yöneticileri veya danışmanları bu bilgileri paylaşmak isterler ve bunu ayrıntılarla desteklerler.
Kriptoya yatırım yapmadan önce, şirket veya kişinin adını ve kripto para adını ve ayrıca “inceleme”, “dolandırıcılık” veya “şikayet” gibi kelimeleri çevrimiçi olarak arayın. Başkalarının ne söylediğine bakın. Ve diğer yaygın yatırım dolandırıcılıklar hakkında daha fazlasını okuyun.
Kripto Para Biriminin Türk Lirasından Farkı Nedir?
Kripto para birimi yalnızca çevrimiçi olarak bulunduğundan, kripto para birimi ile Türk Lirası gibi geleneksel para birimi arasında önemli farklılıklar vardır.
Kripto para değerleri sürekli değişir. Bir kripto paranın değeri saat bazında bile hızla değişebilir. Ve değişimin miktarı önemli olabilir. Bu fiyat değişimleri, arz ve talep dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır. Kripto paralar, hisse senetleri ve tahviller gibi daha geleneksel yatırımlardan daha volatil olma eğilimindedir. Bugün binlerce lira değerinde olan bir yatırım, yarın sadece yüzlerce lira değerinde olabilir. Ve değer düşerse, tekrar yükseleceğinin garantisi yoktur.
Kripto para hesapları bir devlet tarafından kontrol edilemez. Hesaplarda tutulan kripto paralar, sigortalı bir banka hesabına yatırılan Türk lirası gibi hükümet tarafından sigortalı değildir. Hesabınıza veya kripto para fonlarınıza bir şey olursa, örneğin, cüzdanınız için depolama sağlayan şirket iflas ederse veya saldırıya uğrarsa, hükümetin devreye girip paranızı geri almanıza yardımcı olma yükümlülüğü yoktur.
Fiyat Dalgalanmalarıyla Nasıl Başa Çıkacağım?
Daha önce de belirtildiği gibi, kripto paralar değişken varlıklardır ve uzun vadede Bitcoin’e yatırım yaparsanız bazı fiyat dalgalanmalarıyla başa çıkmaya hazır olmalısınız. Bitcoin’in gelişimine daha yakından bakın ve BTC’nin birkaç ay içinde hangi seviyelerden hangi seviyelere çıkabileceğini, daha sonra hangi seviyelere düşebileceğini fark edin.
Yatırım portföyünüze kripto para eklemeden önce, dramatik fiyat dalgalanmalarıyla nasıl başa çıkacağınıza karar verin. Bir sabah, Bitcoin fiyatının %30 düştüğünü veya %30 arttığını öğrenebilirsiniz. Ne yapacaksınız? Satacak mısınız yoksa pazarın nereye gittiğini görmek için bekleyecek misiniz?
Kripto para piyasasında bu gibi durumlar düzenli olarak yaşanıyor ve bu nedenle Bitcoin’e uzun vadeli bir yatırım olarak yaklaşmanız ve çabalarınızı destekleyecek bir strateji oluşturmanız gerekiyor.
Hangi Kripto Yatırım Stratejisini Kullanmalıyım?
Kripto yatırım stratejiniz, kripto alıp satma planınızdır ve bir strateji geliştirmeye odaklanmalısınız. Tercih ettiğiniz taktik ne olursa olsun, kripto satın almak için ne kadar harcamak istediğinizi ve ne sıklıkta yeni kripto paralar satın almak istediğinizi belirleyin. Deneyimli yatırımcılar, bir kerede büyük miktarda para koymamayı, uzun vadeli bir yatırım planı oluşturmayı önerir. Uzun bir süre boyunca ne kadar harcamak istediğinize karar verin ve tutarı bir dizi satın alma işlemine bölün. Hedeflerinize ve bütçenize bağlı olarak, her ay 500 TL veya haftalık 250 TL Bitcoin satın alarak DCA yapabilirsiniz. Paranızı bu şekilde dağıtmak iyi sonuç verebilir, özellikle de fiyatlar düştüğünde kripto alıp yükseldiğinde satarsanız.
Stratejiniz, kriptoları ne zaman satacağınıza ilişkin koşulları da içermelidir. Panik veya diğer dış etkenlerin sonucu olarak satış yapmamak için bir zaman çerçevesi veya fiyat hedefi belirleyin.
Son Düşünceler
Kendinize bu soruları sorarak ve cevaplarınızı dikkatlice değerlendirmek için zaman ayırarak kripto para yatırımına başladığınızda başarı şansınızı artırabilirsiniz. Hedeflerinizi anlayarak, doğru yatırım stratejisini seçerek ve kriptolarınızı korumak için önlemler alarak daha başarılı bir stratejiye sahip olabilirsiniz.
Feragat: Sunulan bilgiler piyasa koşullarına tabidir ve yazarın kendi görüşünü içermektedir. Kripto para birimlerine yatırım yapmadan ve yukarıdaki bilgileri takip etmeden önce lütfen “kendi” piyasa araştırmanızı yapın. Ne yazar ne de yayın (btcmagazin.com) mali kayıplarınız için herhangi bir sorumluluk kabul etmez.
Bizi twitter, telegram, instagram ve linkedin kanallarımızdan takip edebilirsiniz.